CO ZROBIĆ Z ŻÓŁTEK

Co zrobić z żółtek, to temat dość często pojawiający się na różnych forach. Postanowiłam trochę przysiąść do sprawy i zebrać na jednej stronie wszystkie porady, pomysły i tipy, ale także parę przepisów.
A Ty, jakie masz sposoby na użycie żółtek? Napisz na dole, w komentarzach ✍🏻.

W tym wpisie dowiesz się o tym:

1. jak przechowywać żółtka
2. tipy na podmiany na żółtko, efekty specjalne, dzięki żółtku
3. jakie są przykładowe przepisy z żółtkiem w roli głównej
4. “mam 5 (4,3,2) żółtek – co mogę z nich zrobić?
5. jaką funkcję może pełnić żółtko w kuchni

1. PRZECHOWYWANIE ŻÓŁTEK

Tak jak białka łatwo przechowywać, tak żółtka to już bardziej delikatny temat:

ŻÓŁTKA W LODÓWCE

🟡 możesz przechowywać w lodówce maksymalnie 48h! w szczelnie zamkniętym pojemniku, lub słoiku przykrytym folią spożywczą

MROŻENIE ŻÓŁTEK

🟡 możesz mrozić do 8 miesięcy, w szczelnie zamkniętym pojemniku posypane cukrem i solą (najlepiej osobno, aby wiedzieć jaką ilość masz dokładnie)

🤮 Bądź ostrożna. Bardzo łatwo o zatrucie pokarmowe. Wiem, że często żółtka wyglądają dobrze nawet po 3-4 dniach w lodówce. Ale tam bardzo szybko rozwijają się bakterie. Dlatego serio, nie przekraczaj tego limitu.

Ponieważ często przechowuję kilka żółtek razem i zdarza się, że się ze sobą zmieszają, to aby nie “nawalić” w przepisie, warto wiedzieć:

✋🏻ILE WAŻY 1 ŻÓŁTKO JAJA KURZEGO?

JEDNO ŻÓŁTKO Z JAJA KURZEGO WAŻY OKOŁO 18-20 g

2. CO ZROBIĆ Z ŻÓŁTKIEM – TRIKI KUCHENNE

Nie wiesz co zrobić z żółtek, które Ci zostały po przygotowaniu spektakularnej bezy Pavlova? Możesz je używać jako zamienniki w jednych przepisach, jako ulepszacze w innych, albo też jako środki do efektów specjalnych w innych. Na ten przykład:

QUICHE
Na przykład pamiętaj, że w każdej quiche możesz podmienić całe jajka na żółtka (tu przepisy na quiche)
Zawsze w proporcji: zamiast jednego jajka użyj 2 żółtek.

BRĄZOWA SKÓRKA PIECZONEGO KURCZAKA
posmarowana rozbełtanym żółtkiem skóra kurczaka staje się bardziej chrupiąca, ładnie zbrązowieje

BRĄZOWA SKÓRKA BRIOSZKI, CZY CIASTECZEK
posmaruj rozbełtanym żółtkiem ciasto na brioszkę, czy ciasteczka, albo np. cynamonowe rollsy – nada to pięknego koloru wypiekom
CHCESZ BY SPÓD DO TARTY DŁUŻEJ BYŁ KRUCHY? KRUCHE CIASTA NIE PRZEMAKAŁY
posmaruj rozbełtanym żółtkiem spód tarty – dzięki temu manewrowi będzie ona bardziej nieprzepuszczalna na “ciecze”, które wyłożysz
👉🏻możesz też użyć samych białek, albo całego jajka rozbełtanego

3. CO ZROBIĆ Z ŻÓŁTEK – POMYSŁY, PRZEPISY ZEBRANE

No dobrze, to teraz wiesz jak użyć żółtek w przepisach, w których teoretycznie ich nie było. A teraz podam Ci kilkanaście klasyków kuchni, w których składnikiem jest i musi być żółtko. Nie wszystkie są na mojej stronie, ale może z biegiem czasu się pojawią. Na pewno większość z nich znajdziesz w internecie:

majonez
Aïoli
sos holenderski
sos carbonara
gnocchi
sos do sałatki Cezar
wszelkie rodzaje quiches, zwłaszcza Quiche Lorraine
makaron na samych żółtkach
pasty jajeczne (z ugotowanych żółtek)
suszone żółtko (potem jako posypka do sałatek, makaronów itd)
tatar

brioszka
Panettone (włoskie ciasto na Boże Narodzenie)
Colomba (włoskie ciasto wielkanocne)
faworki, czyli chruściki
biszkopt (w przepisie na roladę znajdziesz przepis na biszkopt czekoladowy)
różnego rodzaju ciasteczka
clafoutis
flan
sernik wiedeński
biszkopty
pączki
Tiramisu
rodzaje kruchych ciast

likier tzw adwokat
krem angielski (francuski Crème anglaise, który jednocześnie jest podstawą deseru zwanego:
Îles flottantes (żółtka są podstawą kremu angielskiego, a białka są wykorzystane do stworzenia surowej bezy)
sabbayon
krem cukierniczy do ciasta czyli francuski crème pâtissière
Crème brûlée
Crema catalania
lody
semifreddo
kogel mogel!!!
owoce zapiekane pod koglem-moglem
zabajone (zabaglione)
budyń
niektóre przepisy na Lemon Curd, czy inne owocowe curd

4. CO ZROBIĆ Z 5, 4,3, 2 … ŻÓŁTEK – MAŁA ŚCIĄGA

No dobrze, a teraz odwrócę temat i wspomogę Cię małą ściągą. Masz 5 żółtek i nie masz pojęcia co z nimi zrobić? Voila kilka pomysłów z mojej strony! Według ilości żółtek

Przepis na 6 🟡🟡🟡🟡🟡🟡	Przepis na 5 🟡🟡🟡🟡🟡	4 żółtka 🟡🟡🟡🟡	3 żółtka 🟡🟡🟡	2 żółtka 🟡🟡	1 żółtko 🟡
sos angielski TM	kruche ciasto z rabarbarem i pianką budyniową faworki bezglutenowe z TM i MC	faworki, czyli chruściki rolada biszkoptowa (w tym przepis na biszkopt czekoladowy) w tym przepisie na quiche ze słonecznych warzyw użyj zamiast 2 jajek – 4 żółtka kogel mogel z Thermomix’a	galette des rois ( tu znajdziesz przepis na krem cukierniczy)	Sos Cezar z TM, lub MC Ciasto na pierogi TM Krupnik	Tarta rustykalna z brzoskwini i orzeszków pistacjowych Gnocchi

5. FUNKCJE ŻÓŁTKA

Zazwyczaj dość precyzyjnie przestrzegamy przepisów podanych w książkach czy w Internecie. Ale czasem warto znać role jakie żółtko może pełnić w kuchni, by móc bardziej świadomie podejmować decyzje podczas gotowania czy pieczenia, mając na celu konkretny efekt.

Ponieważ jak wspomniałam, czas ich przechowywania jest bardzo krótki, a szkoda wyrzucać tego cudeńka (przecież jesteś szefem zero waste w swojej kuchni, prawda?), to teraz spróbuję tu zebrać w jedno wszystkie funkcje kulinarne, jakie może spełniać żółteczko. A warto o nich pamiętać w chwilach, gdy zastanawiasz się co zrobić z ich nadmiarem. Otóż:

ŻÓŁTKO NADAJE KOLORU

W rzeczy samej żółtko jest swego rodzaju barwnikiem – nadaje pięknego żółtego soczystego koloru

Np. makaron na samych żółtkach ma bardziej żółty kolor

EMULSJA

Gdy żółtko się zmiesza z cieczą, typu woda i napowietrzy (poprzez ubijanie trzepaczką, czy mikserem) to łatwiej jest uzyskać efekt gładkiej, ładnie napowietrzonej emulsji

np, kogel mogel, znasz?

KOAGULATOR

Żółtko koaguluje w temperaturze 70°C. Zmieszane z cukrem koaguluje przy 85°C. To dzięki temu zjawisku możemy na przykład zagęścić sosy, czy desery typu krem angielski

“ŚRODEK ZAPACHOWO-SMAKOWY”

Na pewno zawuażyłaś/eś, że tam, gdzie więcej żółtek w przepisie – tam charakterystyczny zapach i smak przygotowanego produktu! Np makaron na samych żółtkach -🥰

UŁATWIA POŁĄCZENIE

Dzięki zawartym w żółtku białkom można łatwiej łączyć ze sobą cząsteczki różnych produktów. Dzięki temu też produkt końcowy jest bardziej mięciutki!