Garnek żeliwny i patelnia żeliwna w jednym

Kilka lat temu, naszło mnie by kupić garnek żeliwny, bo ponoć jest “zdrowszy” bez możliwych szkodliwych wyziewów generowanych przez wstępne podgrzewanie nie obrobionego naczynia kuchennego. Fajnie się zapieka, gotuje i równomiernie rozprowadza ciepło z dna przez ściany boczne, jednocześnie długo je utrzymuje. Różne przepisy, które znajdywałam – używały żeliwnych garnków. No i przede wszystkim mój facet koniecznie potrzebował, by robić swoje ulubione gratin dauphinois .

Po długich przemyśleniach i poszukiwaniach, zdecydowałam się na garnek cały żeliwny, bez emalii. Oto moje przemyślenia.

Jeśli nie chce Ci się czytać całej strony, kliknij na interesujący Cię temat:

GARNEK ŻELIWNY – CAST IRON – 2 w 1 firmy LODGE

(to jedna z bardziej znanych firm w USA, słynie z dobrej jakości, ceny są stosunkowo “normalne” w porównaniu do innych znanych firm).

Dlaczego? Co mnie przekonało przed zakupem?

1. Garnki żeliwne Lodge mają nieprzywierającą powierzchnię

2. Można je używać w kuchenkach indukcyjnych, ceramicznych, elektrycznych, gazowych

3. Można zapiekać w nim w piekarniku, na grillu, a nawet przy ognisku. 

4. Producent zapewnia, że jest łatwy w utrzymaniu czystości

5. Model, który wybrałam jest 2w1 – pokrywę garnka można używać jako patelnię żeliwną!

6. Przyzwoita cena

GARNEK ŻELIWNY – jak to wygląda w użytkowaniu?

To co tu piszę, to moje osobiste doświadczenie po kilku latach użytkowania tej konkretnej firmy.

IMPREGNACJA, sezonowanie – czyli “wypalanie” lub “przepalanie” garnka żeliwnego

CODZIENNA PIELĘGNACJA GARNKA ŻELIWNEGO

Garnek żeliwny trzeba umyć i nasmarować olejem PO KAŻDYM UŻYCIU! Także z zewnątrz. To po pierwsze …

… po drugie – pamiętaj, że każde jego mycie, zawsze delikatnie niszczy patynową powierzchnię – zatem raz na jakiś czas trzeba jednak wykonać wcześniej opisaną impregnację.

Po trzecie, może to oczywiste, ale jednak wspomnę – garnka żeliwnego NIE WKŁADAJ DO ZMYWARKI!

Konkretnie, jak myć na codzień garnek żeliwny?

KROK 1: Zaraz po użyciu umyj garnek ręcznie w ciepłej wodzie (NIGDY NIE ZALEWAJ NAGLE ZIMNĄ WODĄ – żeliwo nie lubi skoków temperatur – ryzyko pęknięcia żeliwa), bez dodatku detergentu. Jeśli jedzenie delikatnie przywarło, możesz użyć troszeczkę mydła (tak, tak mydła, ale naprawdę jeśli już musisz) i gąbkę kuchenną (nawet od tej zielonej strony trącej, nie używaj druciaków, zniszczysz patynową nawierzchnię). Żadnych innych płynów!

Jeśli garnek jest jednak mocniej zabrudzony – można na minutę zalać go wodą i podgrzać i dopiero wtedy umyć. NIGDY nie “namaczaj” garnka żeliwnego na dłużej (rdza gwarantowana).

Tutaj masz moją totalnie zabrudzoną patelnię żeliwną. Zalałam po brzegi wodą i podgrzewam!

Jeśli to nie pomogło …

… TYLKO W TYM PRZYPADKU masz prawo użyć metalowego scrubbera. Zatem umyj scrubberem mocno zabrudzoną powierzchnię, możesz użyć niewielkiej ilości mydła.

Dokładnie spłucz.

*** Posmaruj cienką warstwą oleju. Przejdź do procesu impregnacji.

KROK 2: Wysusz garnek od razu. Najlepiej papierowym ręcznikiem – bo garnek żeliwny może zostawić ciemne ślady (to jest normalne i niegroźne dla Twojego zdrowia), szkoda by było Twojego ręcznika.

KROK 3: Teraz trzeba pokryć garnek niedużą warstwą oleju rafinowanego – przy pomocy papierowego ręcznika. Także z zewnątrz. Nie przesadzaj z ilością oleju.

UWAGA * Jeśli pojawiła się delikatna rdza, namocz gąbkę kuchenną, wyciśnij z wody, przetrzyj rdzawą powierzchnię (lub tą taką jakby wybieloną), wysusz od razu i od razu posmaruj oliwą. Jeśli po odstawieniu garnka do szafy znowu zauważysz “wybijającą” mocno rdzę – dobrze jest powtórzyć proces impregnacji

Osobiście, zdarzyło mi się na początku, że nie miałam czasu na umycie garnka zaraz po jego użyciu (goście w domu, czekali na jedzonko, a ja nie chciałam wieczoru spędzać w kuchni bez nich). Wówczas resztki jedzenia przylgnęły do powierzchni. Niestety – wymyśliłam sobie, że naczynie namoczę w wodzie na jakies 15-30 minut. Producent przestrzega by starać się tego nie robić, ale osobiście wtedy spanikowałam i nie widziałam innych opcji. Zgodnie z przewidywaniami producenta – w rzeczy samej garnek wtedy “zardzewiał”. Posmarowałam go wówczas olejem nierafinowanym i wrócił do normalnego wyglądu. Niestety na chwile. Gdy tak sobie stał w szafce, po jakimś czasie rdza wyszła na wierzch. Kara za leserstwo… Najlepiej w sytuacji rdzy jeszcze raz powtórzyć proces wyżej opisanej impregnacji garnka żeliwnego. Wszystko wróciło do normy.

UŻYTKOWANIE GARNKA ŻELIWNEGO NA CODZIEŃ

Garnek żeliwny nie lubi skoków temperatur: PODGRZEJ STOPNIOWO garnek, zanim zaczniesz smażyć. Nie używaj 100% mocy palnika oraz funkcji Boost, tylko na kilka minut zostaw na średnim ogniu.

… ale też – NIE PRZEGRZEJ garnka żeliwnego. Nie należy stawiać pustego garnka bądź patelni z żeliwa na włączonej kuchence. Przegrzanie garnka poznasz to po wydobywającym się dymie. To znaczy, że jest too much. W takim przypadku, odstaw garnek do ostudzenia. Dopiero po ostudzeniu zacznij go używać, podgrzewając na średnim ogniu i dopiero po podgrzaniu dodając jedzenie.

PAMIĘTAJ, GARNKI ŻELIWNE NAGRZEWAJĄ SIĘ DUŻO WOLNIEJ NA KUCHENKACH ELEKTRYCZNYCH

Każdy rodzaj szpatułek, łyżek jest odpowiedni. Ponoć jednak metalowe działają najlepiej, zwłaszcza przy podważaniu delikatnego jedzenia, typu jajko sadzone itd.

Producent uprzedza, że jedzenie kwaskowe może wpływać na kolor żeliwa, ale tylko na początku użytkowania garnka żeliwnego. Jak patynowa powierzchnia sie dobrze zaimpregnuje, to już nic mu nie będzie obce 😉

Nie zaleca się dłuższego przechowywania jedzenia w garnkach żeliwnych, czy to w lodówce czy to na zewnątrz – inaczej ponoć ma się sprawa z tymi, które są emaliowane.

Jedzenie wchodzi w reakcje z żeliwem. Zwłaszcza to kwaskowe. Wpływa to smak stojącej w garnku żeliwnym potrawy. Nie wpływa to na nasze zdrowie. Ale jest też jeszcze jeden powód, o którym sporo pisałam w tym artykule – każde mokre środowisko sprawia, że garnek żeliwny potem rdzewieje. Dlatego też, nie przechowuj jedzenia na noc w Twoim garnku, bo przecież chcesz o niego bardzo dbać.

Generalnie zasada jest taka, że im częściej korzystasz z garnka żeliwnego, tym lepiej. Patynowa nawierzchnia z każdym użytkowaniem jest ulepszana.

PODSUMOWANIE:

BARDZO LUBIĘ TEN ŻELIWNY GARNEK! Jest w rzeczy samej “upierdliwy” w czyszczeniu i to jest jego największy słaby punkt. Mniemam jednak – że jest to “uroda” wszystkich żeliwnych garnków. Dużo też zależy ode mnie – jeśli od razu go umyję, to wszystko jest w porządku.

Mam ten garnek w obu domach – tak bardzo go lubię. Oba garnki – od kilku lat. Widać ząb czasu – nie są tak piękne i idealne jak w dniu zakupu, ale to nie wpływa na ich użyteczność czy jakość gotowania. Czuć, że to są garnki na całe życie. Nie zamierzam ich wymieniać czy wyrzucać – myślę, że posłużą mi one na wiele lat. Firma Lodge jest dobrej jakości.

Nie mogę tego powiedzieć na pewno, ale mam wrażenie, że jakiejkolwiek firmy garnek żeliwny odpowiednio zadbany, będzie Wam służył dlugie lata.

Podobno im cięższy, tym lepsze są jego proporcje stopu żelaza z węglem, czyli lepsza jakość żeliwa.

Jeśli masz jakieś pytania, jakies informacje są dla Ciebie ważne, a je tu ominęłam to daj znać 🙂 Jeśli masz garnek żeliwny w domu i masz jakieś spostrzeżenia z nim związane, podziel się nimi w komentarzach proszę. BARDZO BARDZO PROSZĘ, NAPISZ PARĘ SŁÓW JEŚLI MASZ GARNEK ŻELIWNY EMALIOWANY! Ponoć są drobne różnice?

ZAPISZ SIĘ NA NEWSLETTERA